سیانید سدیم مرک کد 106438

سیانید سدیم

سدیم سیانید یک ترکیب معدنی سفید رنگ، محلول در آب می باشد که توانایی جذب بسیار زیادی نسبت به فلزات دارد که همین امر منجر به سمیت فوق العاده این ماده می گردد. کاربرد اصلی این ماده خطرناک در استخراج طلاست که در معادن طلا آن را با طلای ناخالص و اسید مخلوط که در نتیجه طلا خالص سازی شده و گاز سمی هیدروژن سیانید تولید می گردد.

سیانید سدیم یا سیانید سدیم یک ماده سمی ، جاذب رطوبت و غیر آلی است که در محیط مرطوب گاز سیانید هیدروژن را تولید می کند. سیانید سدیم با فرمول شیمیایی NaCN به صورت پودر یا کریستال های سفید رنگ و بی بو وجود دارد که به راحتی در آب حل شده و محلولی شفاف ایجاد می کند. در این ترکیب تعداد برابری آنیون های سیانید و کاتیون های سدیم بکار رفته است.

سمیت بسیار شدید این ماده به حضور سیانید در آن مربوط است که به شدت تمایل به واکنش با فلزات دارد. سیانید سدیم عمدتا در صنعت استخراج طلا مورد استفاده قرار می گیرد و  تمایل بالای سیانید برای پیوند با فلز طلا اساس این کاربرد است. این ماده برای تولید طلا به صورت جامد یا مایع ۳۰% تولید می شود.

سیانید سدیم یک ترکیب تک کربنه است که سیانوگران ، سیانید سدیم یا سیانوبریک نامیده می شود. این ماده به شدت سمی است و فرآیندهای متابولیکی مختلف را مهار می کند. سیانید سدیم به طور گسترده ای به عنوان معرف آزمایش برای تشخیص عملکرد مطلوب رسپتورهای شیمیایی و در فرآیندهای صنعتی مورد استفاده قرار می گیرد.

عوارض و خطرات سیانید سدیم

سیانید سدیم مانند دیگر نمک های محلول سیانید همچون سیانید پتاسیم یکی از سریع ترین سموم کشنده شناخته شده است.  این ترکیب شیمیایی یک مهار کننده قوی تنفس است که بر روی سیتوکروم اکسیداز میتوکندری اثر گذاشته و زنجیره انتقال الکترون را مهار می کند. این امر منجر به کاهش متابولیسم اکسیداتیو و استفاده از اکسیژن شده که اسیدوز لاکتیک در نتیجه متابولیسم بی هوازی رخ می دهد. دوز خوراکی سیانید سدیم به اندازه ۲۰۰-۳۰۰ میلی گرم می تواند کشنده باشد.

دوز کشنده خوراکی این ماده برای یک انسان ۷۰ کیلوگرمی کمتر از ۵ میلی گرم در کیلوگرم در نظر گرفته می شود. استنشاق ، جذب پوستی یا بلع این ماده سمی و کشنده است.

تماس با سیانید سدیم می تواند باعث سوزش چشم ها و پوست شود. قرار گرفتن در معرض گرد وغبار یا بخارات این ماده هم خطرناک است و در صورت واکنش با رطوبت هوا یا آب ، گازهای سمی  خورنده و قابل اشتعال آزاد می کند. سیانید سدیم در حالت خشک بی بو است ولی در صورت جذب آب یا رطوبت هوا بوی بادام تلخ می دهد که بسیار جزئی است و همه افراد آنرا حس نمی کنند بنابراین نمی توان از آن به عنوان یک علامت هشدار دهنده استفاده کرد.

کاربردهای سیانید سدیم

سیانید سدیم در صنعت معدن کاربرد دارد و برای تمیز کردن فلزات و در ساخت رنگ ها استفاده می شود. این ماده در ساخت محلول آبکاری ، تولید اسید هیدروسیانیک و مواد شیمیایی در کشاورزی مورد استفاده قرار می گیرد. سیانید سدیم همچنین برای تهیه نیتریل ها و به عنوان یک عامل شلاته کننده استفاده می شود.

خطر سیانید سدیم برای محیط  زیست

قرار گرفتن حیوانات وحشی ، پرندگان و موجودات آبزی در معرض سیانید سدیم حاصل از فعالیت های انسانی، در کل چرخه تولید این ماده از مرحله تولید ، حمل و نقل ، کاربرد و رهاسازی در محیط زیست می تواند بطور بالقوه خطرناک باشد. سرنوشت کلی سیانید سدیم و محصولات آن در محیط زیست پیچیده است و به طیف گسترده ای از عوامل خاص و فاکتورهای عملیاتی بستگی دارد.

خطر آلودگی محیط زیست در هنگام تولید و ذخیره سیانید سدیم و در حین استفاده در فرآیندهایی مانند شناورسازی فلز ، آبکاری و فرآیندهای متالوژیکی کم است و در صورت رعایت اقدامات کنترلی، خطرات مربوط به محیط زیست آبزیان ، آب های زیرزمینی و پوشش گیاهی را می توان در سطح قابل قبول یا پایین نگه داشت.