یدید پتاسیم یا مرک گرید آنالیز کد 105043
یدید پتاسیم
یدید پتاسیم با نام‌های تجاری و آزمایشگاهی مثل یدید پتاسیم، پتاسیم یدید، یدور پتاسیم، پتاسیم یداید،کالیم یدید، پتید، پودر سفید رنگ و knollide، Thyroshield، ThyroSafe، SSKI، iOSAT شناخته می‌شود. دمای ذوب این ماده ۶۸۱ درجه سانتیگراد، دمای جوش آن ۱۳۳۰ درجه سانتیگراد و چگالیش ۳.۱۲ گرم بر سانتی متر مکعب است.
یدید پتاسیم در آب، هیدروکسید سدیم، اتانول، متانول، استون و گلیسرول حل می‌شود. فرمول شیمیایی این ماده به صورت KI است. از نظر شکل ظاهری به صورت پودر یا نمک سفید است و ساختاری مکعبی و بلوری دارد و از نظر خواص فیزیکی شبیه به سدیم کلراید است.
یدید پتاسیم در شیمی آلی به عنوان یک منبع یدید در ترکیبات عمل می‌کند. یدید پتاسیم به صورت مایع، SSKI نام دارد. یدید پتاسیم ناخالص، زرد رنگ است زیرا اکسیداسیون نمک برای تولید کربنات و ید آهسته انجام می‌شود.
کار کردن با یدید پتاسیم یدید نسبت به یدید سدیم بسیار راحت‌تر است. یدید پتاسیم برخلاف یدات پتاسیم، به نور مستقیم و رطوبت حساس است. در اثر نور و رطوبت به ید مولکولی اکسید می‌شود. در چنین شرایطی، رنگ آن از سفید به زرد کم رنگ تغییر می‌کند.
روش تولید صنعتی یدید پتاسیم
یدید پتاسیم در روش صنعتی از ترکیب هیدروکسید پتاسیم با ید تولید می‌شود. پتاسیم یدید مشابه نمک های دیگر درترکیب با ید به پتاسیم تری یدید تبدیل می‌شود که یک محلول بسیار قوی در آب است. بلور پتاسیم یدید به راحتی به آب اضافه می‌شود. با این روش، محلول اشباع شده یدید پتاسیم یا SSKI به دست می‌آید. غلظت محلول یدید پتاسیم در آب خالص، فقط به دما وابسته است. محلول SSKI محتوی یک گرم یدید پتاسیم در هر میلی‌لیتر از این محلول است.
کاربردهای یدید پتاسیم در پزشکی و داروسازی
یدید پتاسیم در پزشکی کاربردهای فراوانی دارد. از این ماده در ترکیبات دارویی استفاده می‌شود. برای مثال یکی از اولین کاربردهای آن به منظور درمان سفلیس بود. از یدید پتاسیم در پرکاری تیروئید به عنوان دارو استفاده می‌شود زیرا این ماده مانع از جذب ید تیروئید می‌شود. این ماده در تولید قرص پتاسیم آیداید استفاده می‌شود.
از یدید پتاسیم در مکمل‌های غذایی رژیم‌های دارویی مانند مولتی ویتامین مینرال استفاده می‌شود. برای جلوگیری از کمبود ید، یدید پتاسیم را به نمک طعام می‌افزایند. به كسانی كه خیلی كم از غذاهای دریایی مصرف می‌کنند، یدید پتاسیم تجویز می‌شود. این ماده در هنگام بروز حوادث هسته‌ای مثل تشعشعات اورژانسی نقشی حفاظتی دارد. در اسکن پزشکی و درمان ترکیبات رادیواکتیوی مثل درمان تومور بافت عصبی فیبرینوژن نیز از یدید پتاسیم استفاده می‌شود. به عنوان اکسپکتورانت جهت درمان بیماری ریوی مزمن که با سرفه و خلط همراه است، استفاده می‌شود. این ماده دارویی ادرارآور است. یدید پتاسیم در درمان بیماری‌های پوستی و عفونت‌های قارچی مثل اسپوروتریكوز و فیكومایكوز كابرد دارد.
کاربردهای یدید پتاسیم در صنایع
1. یدید پتاسیم را به نمک طعام اضافه می‌كنند تا نمک یددار تولید شود. به طور معمول دكستروز یا سدیم تیو سولفات به این نمك اضافه می‌شود تا یدید پتاسیم تثبیت شود.
2. یدید پتاسیم به عنوان یك ماده مهم در فیلم‌برداری كاربرد دارد. از تركیب این ماده با نیترات نقره، نقره یدید به دست می‌آید.
3. از یدید پتاسیم به عنوان یك ماده ضدعفونی کننده انسانی و دام مثل گلیسیرین یده استفاده می‌شود.
4. یدید پتاسیم در تحقیقات بیومدیكالی نیز به عنوان عاملی کوئینچ فلورسنت است.
5. یدید پتاسیم در سنتز آلی در الكترولیت سلول‌های خورشیدی حساس به رنگ استفاده می‌شود.
6. یدید پتاسیم به عنوان پایدارکننده حرارتی نایلون ۶ کاربرد دارد.
7. یدید پتاسیم در تولید روغن‌های روانکار، در صابون سازی و تهیه رنگ کاربرد دارد.
8. یدید پتاسیم در کاربردهای آزمایشگاهی برای تهیه تیتراسیون‌های یدومتری استفاده می‌شود.
نکات ایمنی در استفاده از یدید پتاسیم
خوردن یدید پتاسیم خطرناک است و باعث مسمومیت شدیدی می‌شود. در اثر تماس این ماده با پوست، احتمال سوزش و خوردگی بالا می‌باشد. تماس یدید پتاسیم با چشم سبب سوزش چشم می‌شود.
توصیه می‌شود تا در صورت بروز سوختگی پوست با یدید پتاسیم ، لباس مصدوم را در بیاورید و محل سوختگی را با دستمال تمیز پاک کنید. پس از آن به مدت نیم ساعت محل سوختگی را با آب ولرم شستشو دهید. سپس محل اسیدی شده را به مدت دو ساعت با مواد قلیایی آبکشی کنید. برای کمک به مصدوم حتما از دستکش و ماسک، استفاده نمایید.
| خصوصیت | مقدار |
|---|